غلامحسین درویش ملقب به درویش خان در سال 1251 در تهران متولد شد. پدرش کارمند پست بود که اندکی با موسیقی آشنا بود و سه تار می نواخت و مادرش از ترکمانان تکه بود. پدرش همیشه او را به لفظ درویش صدا می کرد که بعدها به عنوان نام خانوادگی او قرار گرفت. درویش خان موسیقیدان شهیر و بزرگ ایرانی است که صاحب سبک و از پیشگامان نوسازی ساختار موسیقی سنتی ایران است.
درویش خان مدرس و نوازنده چیره دست سازهای تار و سه تار و نابغه ای بود که تحولات بزرگی در موسیقی ایرانی پدید آورد. پدرش به واسطه آشنایی و علاقه به موسیقی او را در عنفوان کودکی به مدسه نظام، وابسته به دارالفنون فرستاد. درویش خان به واسطه رفت و آمدی که از کودکی به دربار داشت، با گروههای موسیقی زیادی از نزدیک آشنا شد و از نوازندگی بزرگان بهره برد.
او کم کم به تار علاقمند شد و با هوش و استعداد سرشار خود تشنه یادگیری بیشتر بود و توانست در محضر استاد وقت آقاحسینقلی شاگردی کند و بعد از مدتی به بهترین شاگرد او تبدیل شد که در محافل بزرگان به همراه استاد به نوازندگی می پرداخت و به واسطه همین اجراها تبدیل به یکی از نوازندگان بلند مرتبه دربار شد. صفحه بیداد همایون از معدود صفحات به جا مانده از درویش خان است که اعجاب هنر او را به رخ هر شنونده ای می کشد.
از ابداعت درویش خان می توان به خلق و گسترش پیش درآمدها در همه سطوح آوازی اشاره کرد و همچنین افزودن سیم ششم به تار که توانست دریچه ای جدیدی از این ساز را به روی نوازندگان باز کند. قابلیت کوک های جدید و نو برای تار، حاصل این اختراع او بود.
در دوران درویش خان نوازندگان برای ضبط قطعات مجبور به سفر به دیگر کشورها بودند. آثار باقی مانده از درویش خان را می توان به هفت پیش در آمد، یازده رنگ و شش تصنیف و چند قطعه متفرقه خلاصه نمود. پیش درآمدهایی در دستگاههای ماهور، ابوعطا، سه گاه، شوشتری، افشاری و رنگ هایی چون پریچهر و پریزاد، قهر و آشتی، غنی و فقیر و تصنیف های دائم مه من، عروس گل، زمن نگارم، صبحدم ز مشرق، باد خزان و بهار دلکش و چند قطعه متفرقه ،کل آثاریست که از این استاد بزرگ بر جای مانده است. متاسفانه دروریش خان را اولین قربانی تصادف در ایران می دانند او در سال 1305 بر اثر ضربه مغزی ناشی از تصادف در تهران درگذشت.
2 پاسخ