امیر هوشنگ ابتهاج متخلص به سایه، شاعر و پژوهشگر در سال 1306 در رشت به دنیا آمد. پدرش آقاخان ابتهاج از پزشکان رشت و مدتی رئیس بیمارستان پورسینای این شهر بود و مادرش فاطمه رفعت نام داشت. هوشنگ ابتهاج دورهٔ تحصیلات دبستان را در رشت و دبیرستان را در تهران گذراند و در همین دوران اولین دفتر شعر خود را با نام نخستین نغمهها منتشر کرد.
هوشنگ ابتهاج پس از تحصیلات، به محفل شاعران راه یافت و با افرادی همچون شهریار، سیاوش کسرایی، احمد شاملو، سیمین بهبهانی، فروغ فرخزاد و اخوان ثالث آشنا و همنشین شد. وی ضمن عضویت در کانون نویسندگان ایران به همراه برخی از شاعران همدورهاش انجمن ادبی «شمع سوخته» را در سال ۱۳۳۰ تأسیس کرد. او علاوه بر فعالیتهای ادبی، دغدغههای سیاسی و اجتماعی نیز داشت و با برخی از اعضای حزب توده نشست و برخاست میکرد.سایه در سال ۱۳۴۶ بر آرامگاه حافظ در جشن هنر شیراز شعرخوانی کرد که بسیار مورد استقبال شنوندگان قرار گرفت.
او از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ پس از کنارهگیری داوود پیرنیا سرپرست برنامه گلها در رادیوی ایران شد و پایهگذار برنامه موسیقایی گلچین هفته بود. تعدادی از غزلها، تصنیفها و اشعار نیمایی او را هنرمندانی نظیر محمدرضا شجریان، احمدظاهر، علیرضا افتخاری، شهرام ناظری، حسین قوامی و محمد اصفهانی اجرا کردهاند. تصنیف خاطرهانگیز تو ای پری کجایی و تصنیف سپیده (ایران ای سرای امید) از اشعار سایه است.
وی در سال ۱۳۶۶ همراه خانواده خود به آلمان مهاجرت کرد. خانه شخصی سایه که خود آن را ساخته در سال ۱۳۸۷ با نام خانهٔ ارغوان به ثبت سازمان میراث فرهنگی رسیده است. دلیل این نامگذاری وجود درخت ارغوان معروفی در حیاط این خانه است که سایه شعر ارغوان خود را برای آن درخت گفته است.
از هوشنگ ابتهاج آثار زیادی منتشر شده است. «سراب» مجموعه شعر از این هنرمند است که در قالب چهارپاره منتشر شده است. یکی از بهترین غزلهای سایه پس از سراب، مجموعه «سیاهمشق» است که در برگیرنده بهترین غزلیات وی میباشد. در این مجموعه شما شاهد توانایی بینظیر این هنرمند در زمینه غزلسرایی هستید. دو مجموعه «شبگیر» و «چند برگ از یلدا» در سالهای ۱۳۳۲ و ۱۳۴۴ منتشر شد از جمله آثار هوشنگ ابتهاج بود که در زمینه اجتماعی-سیاسی سروده است. از مهمترین آثار هوشنگ ابتهاج تصحیح او از غزلهای حافظ است که با عنوان حافظ به سعی سایه در ۱۳۷۲به چاپ رسید.
از دیگر آثار این هنرمند میتوان به «تا صبح شب یلدا»، «بانگ نی»، «یادگار خون سرو»، «زمین» و «تاسیان» را نام برد. میلاد عظیمی نویسنده و استادیار دانشگاه تهران در سال 1391 طی گفتوگویی که با ابتهاج داشت کتابی با نام «پیر پرنیاناندیش» را منتشر کرده که شامل خاطرات این هنرمند است.
هوشنگ ابتهاج در سال ۱۴۰۱ در سن ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان به علت نارسایی کلیه و کهولت سن درگذشت.
