کمانچه
آموزش ساز کمانچه در آموزشگاه اورنگ:
کَمانچه یکی از سازهای موسیقی ایرانی است.نخستین نشانه‌های تاریخی دربارهٔ کمانچه در کتاب موسیقی الکبیر اثر ابونصر فارابی در سده چهارم هجری دیده شده‌است. او در این کتاب از کمانچه با نام عربی آن، رباب یاد می‌کند. کمانچه در دوران صفویه و قاجاریه جزو سازهای اصلی موسیقی ایران بوده‌است. نخستین صدای ضبط‌شده کمانچه به اوایل قرن بیستم میلادی بر می‌گردد.
شکل ظاهری ساز:
کمانچه یک ساز زهی _ آرشه ای است. یعنی صدای این ساز با نواختن سیم ها منتشر میشود و نوازنده برای نواختن سیم ها، از ” آرشه ” کمک میگیرد. بخش اصلی ساز ، کاسه ی ساز میباشد که صدای نهایی این ساز در این قسمت ساخته میشود. باقی اجزای تشکیل دهنده ی ساز عبارت است از: ” گوشی ها، شیطانک، دسته، پوست، خَرَک، سیم ها، سیم گیر و در آخر آرشه “ .این ساز علاوه بر شکم، دسته و سر، در انتهای پایینی ساز، پایه‌ای دارد که روی زمین یا روی پای نوازنده قرار میگیرد. نوعی از کمانچه معروف به کمانچه لری وجود دارد که پشت باز است و مردمان لر به آن «تال» می‌گویند.
نحوه نواختن ساز:
هنگام نواختن ساز نوازنده در حالت نشسته پایه کمانچه را روی زمین یا صندلی یا زانو قرار می‌دهد و با آرشه آن را می‌نوازد. در حین اجرا ساز کمی حول محور خود می‌چرخد که موجب حرکت آسان‌تر آرشه بر روی سیم‌ها میشود. ساز به‌شکل عمودی در دست چپ نوازنده قرار میگیرد، نوازنده با همان دست روی سیم‌ها انگشتان خود را حرکت می‌دهد و با دست راست هم آرشه را به صورت افقی و با حرکت رفت‌وبرگشت می‌نوازد.
کوک کمانچه:
کوک کمانچه (نسبت فاصله سیم‌ها به یکدیگر) در دستگاه‌های مختلف موسیقی ایرانی تفاوت می‌کند. معمول‌ترین کوک برای دستگاهای ایرانی این است که سیم‌های اول و دوم نسبت به هم فاصله چهارم (یا پنجم) داشته، سیم سوم یک اکتاو بم تر از سیم اول و سیم چهارم یک اکتاو بم تر از سیم دوم میباشد.
نوع صدا:
نوع صدا در این ساز به عوامل مختلفی مانند جنس چوب، ضخامت در نقاط مختلف کاسه، شکل کاسه، اندازه‌های کاسه، چگونگی سطح کاسه از نظر تراش، نوع و ضخامت پوست، جنس، شکل، اندازه و محل قرار گرفتن خرک، چگونگی شیطانک، جنس سیم و زاویه اتصال دسته به کاسه بستگی دارد. وسعت معمول صدای ساز نزدیک به سه اکتاو است و به دلیل آنکه دستان‌بند روی دسته ساز وجود ندارد، تمام فواصل موسیقی ایرانی اعم از پرده، نیم پرده و ربع پرده روی ساز قابل اجرا است. با انگشت‌گذاری روی اولین سیم تا حدود یک اکتاو زیرتر می‌توان از اصوات استفاده کرد.
ساز کمانچه به همت سازمان میراث فرهنگی در آذر ماه ۱۳۹۶ به ثبت جهانی در سازمان یونسکو رسید.
ما در آموزشگاه اورنگ به آموزش کمانچه در کلیه سطوح مقدماتی تا پیشرفته و به کلیه گروه های سنی می پردازیم.
