مستیسلاف روستروپوویچ نوازنده معروف ویولن سل و رهبر ارکستر اهل شوروی سابق با تبار لهستانی بود. که در سال 1927 در باکو آذربایجان فعلی به دنیا آمد. والدینش از شهر اورنبرگ به باکو نقل مکان کرده بودند و به صورت حرفه ای موسیقی را دنبال می کردند. پدرش نوانده ویولن سل بود و مادرش به زیبایی پیانو می نواخت. مستیسلاف دوران کودکی و نوجوانی را در باکو گذراند و در اواخر جنگ جهانی دوم به مسکو کوچ کردند.
او در سال 1942 اولین کنسرت ویولن سل خود را اجرا کرد و در سال 1947تا 1950 جایزه اول مسابقات بین المللی پراگ و بوداپست را به دست آورد. او همچنین در سال 1950 جایزه استالین که برترین جایزه موسیقی آن دوران بود را کسب کرد. او پس از آن تورهای بسیاری در اروپا برگزار کرد و به هنرمندی شناخته شده بدل گردید.
روستروپوویچ همواره برای هنر بدون مرز و آزادی بیان ارزش بسیاری قائل بود و همین عقاید و رویکرد او منجر شده که در دوران شوروی استالین مورد غضب قرار بگیرد. حتی او و همسرش در سال 1970 از برگزاری تور در داخل و خارج مسکو منع شدند. او بعدها و در دهه 1980 کنسرتهای خیریه بسیاری برگزار کرد.
مستیسلاف روستروپوویچ از سال 1970 تا 1994 رهبر ارکستر و آهنگساز ارکسترملی امریکا در واشنگتن بود. او در این مدت با آهنگسازان و نوازندگان بزرگی از جمله سویاتوسلاو ریختر و ولادیمیر هوروویتس همکاری داشت. او رهبر و بنیانگذار فستیوال بین المللی باکو و همچنین در فستیوال آلدربرگ انگلستان برنامه اجرا می کرد.
روستروپوویچ بهعنوان بهترین نوازندهٔ ویولنسل نیمهٔ دوم قرن بیستم و یکی از بهترینهای این ساز در تمام دوران شناخته میشود. با وجود تکنیک بالا و نوازندگی ماهرانهٔ او، روستروپوویچ بیشتر بهخاطر ساخت آثاری شناخته میشود که در آنها نقش ویولنسل بیشتر به چشم میآید و باعث ارتقای این ساز نسبت به قبل و بعدِ خود شدهاست. او رهبر بیش از صد کنسرت بودهاست.
مستیسلاف روستروپوویچ که در اواخر عمر با بیماری سرطان درگیر بود در سال 2007 در سن 80 سالگی در مسکو درگذشت.